In deze les ‘Braintime’ over het brein leren de leerlingen uit mijn plusklas Bonaire het verschil tussen bewuste en onbewuste gedachten. In deze blog verzamel je achtergrondinformatie over deze breinles. De lesideeën zelf vind je op ons Instagramaccount Leuker Leren.
Je bewuste en onbewuste brein
In de westerse samenleving ‘overschatten’ we vaak ons bewuste brein. We hechten veel waarde aan ratio en het rationeel analyseren en nemen van beslissingen.
Terwijl juist het onbewuste enorm krachtig is en het meeste ‘aankan’.
Je kunt het goed vergelijken door te kijken naar het aantal bits dat verwerkt kan worden. Het bewustzijn is in staat om maximaal 60 bits per seconde te verwerken, terwijl het onderbewuste maar liefst 11,2 miljoen bits per seconde kan verwerken. Om je een idee te geven van de orde van grootte van het aantal bits: één letter staat voor 5 bits. We kunnen onbewust dus zo’n 200.000 keer meer verwerken dan bewust.
Wat is het verschil tussen het bewuste en onbewuste brein?
Het bewuste brein gebruiken we om logisch na te denken, te plannen, consequenties te overzien, te analyseren en beslissingen te overdenken. Het kan maar kleine hoeveelheden informatie verwerken.
Het onbewuste brein gebruiken we bij het verwerken van grote hoeveelheden informatie, als we emoties voelen, bij onze verbeelding, als we dromen, inspiratie hebben, bij onze herinneringen, onze gewoontes en hier zit ook al onze opgeslagen kennis, alle irrationele overtuigingen die we geleerd hebben en onze intuïtie. Ook stuurt het automatische processen aan zoals ademhalen, hartslag etc.
Hoe werkt het bewuste en onbewuste samen?
Je bewustzijn creëert een overtuiging waarvan het denkt dat het goed is, bijvoorbeeld: ‘ik moet alles perfect doen om kritiek of afwijzing te voorkomen’.
Je onderbewustzijn heeft de taak te bewijzen dat je overtuigingen kloppen. Hij doet dit door je te vertellen waar je op moet focussen. Het filtert alles en zorgt ervoor dat het enige wat je opvalt hetgeen is waar je zo van overtuigd bent, zoals bijvoorbeeld ‘zie je wel, ik heb het niet goed genoeg gedaan, ik moet nog beter mijn best doen’. Het laat je steeds weer bewijs zien van hetgeen je gelooft en het houdt elk bewijs van iets anders achter.
Video First Impressions
In de les laat ik een Youtube filmpje zien over First Impressions; 12 things to ruin a first impression immediately. De leerlingen zien hoe bijvoorbeeld het niet aankijken van iemand, door het (onbewuste) brein beoordeeld wordt als een zwaktebod. We praten met elkaar of zij dit ook zo ervaren. Aan de orde komt dat sommige kinderen iemand juist niet aankijken, omdat ze anders afgeleid worden van de mimiek van gezichten en zich niet kunnen focussen op de inhoud van het gesprek. Of dat in sommige culturen het juist onbeleefd is om iemand aan te kijken.
Coöperatieve werkvorm Wandel -wissel uit.’ 30 seconden first impression
Stap1. Alle leerlingen verspreiden zich onafhankelijk van elkaar in het lokaal.
Stap 2. Als de leerkracht ‘Sta stil!’ roept, dan stopt iedereen. Elke leerling vormt een duo met degene die het dichtst bij staat.
Stap 3.De leerlingen geven elkaar in 30 seconden een ‘first impression’.
Doe dit zolang het leuk is.
We sluiten af met de kennis dat ons onbewuste brein misschien wel erg machtig is en altijd gelijk wil hebben, maar dat als je dit eenmaal weet, je dit ook weer kunt relativeren.