Waarom kijken wij met onze Plusklas naar deze video’s?
Het schaven van een zeepblokje, perfect snijden van kinetisch zand of het decoreren van een taart. Waarom zijn Oddly Satisfying video’s zo fijn om naar te kijken? En waarom zetten wij ze in in onze Plusklas?
Meditatie is onderdeel van ons dagprogramma
Iedere dag starten wij de dag met een bewegingsactiviteit, 15 minuten braintime en daarna een meditatie. Volgens onderzoek is het beoefenen van meditatie niet alleen goed voor de kinderen zelf, maar zorgt het ook voor betere schoolprestaties. Ze doen hun taken en huiswerk beter en ze kunnen zich beter concentreren. Bovendien leren de kinderen door de meditatieoefeningen hun emoties beter onder controle te houden en worden ze empathischer naar andere leerlingen toe.
Een alternatief
Hoewel de kinderen zelf merken dat ze na een meditatie rustiger zijn en meer gefocust, blijft meditatie voor sommige kinderen toch een-ver-van-mijn bed show. Daarom zetten we regelmatig Oddly Satisfying video’s in als rustmomentje.
Met de oddly satisfying filmpjes is iets vreemds aan de hand.
Vreemd en rustig
Ze trekken onze aandacht, terwijl ze anders zijn dan de meeste populaire filmpjes op Facebook of YouTube, zoals kattenfilmpjes. ‘De oddly satisfying video’s zijn heel onschuldig. Er zijn geen harde geluiden en geen onverwachte bewegingen’, vertelt Anouk Keizer. Zij is docent psychologie aan de Universiteit Utrecht en deed daar onderzoek naar ASMR. Volgens haar stralen de video’s rust uit en kan dat zorgen voor ontspanning.
Een soort ASMR
Oddly satisfying video’s zijn vergelijkbaar met ASMR-filmpjes, vertelt Keizer. ASMR staat voor Autonomous Sensory Meridian Response. In een ASMR video praat iemand fluisterend tegen de kijker of worden er geluiden met bijvoorbeeld de nagels of met papier gemaakt. Dit kan bij mensen een ASMR-reactie triggeren. ‘Dat is een heel overweldigend gevoel’, legt Keizer uit. ‘Je wordt heel ontspannen en je raakt extreem gefocust op het filmpje, dat heet hyperfocus.’ Keizer vertelt bovendien dat mensen tijdens deze ervaring vaak een tinteling vanaf het achterhoofd langs de schouder naar beneden voelen. Het wordt soms vergeleken met het kippenvel dat je krijgt als je mooie muziek hoort, maar dan intenser. Volgens Keizer zouden oddly satisfying filmpjes deze reactie ook kunnen triggeren.
Je brein voorspelt
Het brein is een groot voorspellingsapparaat, vertelt Keizer. Dat zou ook kunnen verklaren waarom de filmpjes zo fijn zijn om naar te kijken. ‘Je hersenen maken continu voorspellingen over wat er zal gebeuren. Daarom kun je lopen zonder na te denken. Je hersenen weten hoe het gaat voelen als je de volgende stap zet.’ Als je een filmpje kijkt van hoe iets op kleur geordend wordt, kun je voorspellen hoe het eruit komt te zien. En je brein vindt het fijn als de voorspelling klopt.
Gevoel van compleetheid
Er zijn ook andere theorieën: verschillende onderzoekers, waaronder ook Keizer, denken dat de filmpjes kunnen zorgen voor een just right feeling. Deze term gebruiken psychologen voor het gevoel dat je hebt als je iets hebt afgemaakt of wanneer iets compleet en geordend is. Bijvoorbeeld als een set potloden perfect is geordend op kleur of als iets heel netjes wordt ingekleurd.
Net alsof je het zelf voelt
Daarnaast kan het aanvoelen alsof je zelf met je handen in het slijm zit, wanneer je een filmpje over slijm kijkt. Spiegelneuronen zouden namelijk een rol kunnen spelen bij het fijne gevoel. Deze neuronen worden geactiveerd wanneer je iemand een bepaalde handeling ziet doen. Ze zorgen er dan voor dat het kan voelen alsof je de handeling zelf doet. Spiegelneuronen spelen ook een rol bij bijvoorbeeld empathie.
Het blijft persoonlijk
Niet iedereen houdt van oddly satifying video’s. Net als bij meditatie is wat iemand voelt tijdens het kijken naar zulke filmpjes heel persoonlijk. Sommige mensen worden er een beetje ontspannen van, anderen heel erg. En sommige mensen vinden het verschrikkelijk om naar te kijken. Waarom dat precies is, is nog niet bekend.
De reacties in onze Plusklas
De allereerste keer dat wij de filmpjes lieten zien, was er een klein aantal kinderen die het maar niks vond. Toch lag het merendeel van de kinderen heerlijk lui over hun tafel gebogen naar het scherm te kijken.
Inmiddels zetten we de filmpjes regelmatig in als rustmoment. De kinderen vragen erom. Zelfs de kinderen die in eerste instantie niet enthousiast waren, hoor je mompelen: ‘Deze is ‘not so satisfying’ of ‘satisfying’!’
