Met deze 7 reflectievragen onderzoek je het welbevinden van jouw leerlingen

Welbevinden is een basisvoorwaarde voor kinderen om gezond en veilig op te kunnen groeien en te leren. Thuis én in de klas. Als je je niet veilig voelt kun je niet denken, laat staan leren. Welbevinden ontstaat als tegemoet wordt gekomen aan de basisbehoeften van kinderen. Pas als kinderen zich veilig voelen en zichzelf kunnen zijn, komen ze tot (effectief) leren.

Effectief leren: wanneer leert een leerling het meest effectief?

Een leerling leert het meest effectief als er sprake is van een actieve en gemotiveerde leerhouding. Als de kinderen het gevoel hebben dat ze met iets zinvols bezig zijn én waarmee ze tegelijkertijd een zelfbeeld ontwikkelen dat ze in staat zijn om resultaten te boeken. De basisfactoren hiervoor zijn:

1. Competentie: Het kind moet het gevoel krijgen dat het (zelfstandig) tot iets in staat is.
2. Relatie: Het kind moet het gevoel hebben dat anderen op hem/haar gesteld zijn. 

In hoeverre kan de leerhouding van de leerkracht hieraan bijdragen?

Een aantal jaar geleden heb ik een opleiding Video Interactie Begeleiding gedaan. Je maakt video opnames van een lesactiviteit en deze bekijk je later met de leerkracht. Met de video opnames haal je op micro niveau dat ene pareltje eruit dat je als leerkracht waarschijnlijk zelf niet hebt opgemerkt, maar dat juist zo belangrijk was voor het kind. Dat ene pareltje waardoor het kind waardoor het kind gemotiveerd werd om verder te leren. Het opvallende was dat alle leerkrachten ALTIJD zagen dat ze zo weinig tijd namen voor de leerling. Dat ze zo weinig echt luisterden naar het kind. En dat ze dankzij de video zelf konden waarnemen wat het effect was op het kind. Wat is het waar je naar op zoek bent? Je bent op zoek naar die ene lach, die kleine glimlach, die ontspanning in de houding. Want daarmee is het bewijs geleverd dat het kind:

1. Het gevoel heeft dat het tot iets in staat is (competentie)
2. Het gevoel heeft dat de leerkracht jou echt gezien heeft (relatie)

7 x reflectievragen om welbevinden en effectief leren te onderzoeken

Reflectie 1
Hoe vaak luister je echt naar je leerlingen?

Reflectie 2
Hoe reageer je op hun opmerkingen?

Reflectie 3
Corrigeer je hen automatisch als ze iets zeggen?

Reflectie 4
Is jouw mening beter dan die van hen?

Reflectie 5
Heb jij gelijk, simpelweg omdat je de juf bent en het beter weet?

Reflectie 6
Geef je hen een aai over de bol, en zeg je dat hij of zij lief is?

Reflectie 7
Geef je de belofte dat je straks komt kijken, en je vergeet het in de drukte?