In deze rubriek ga ik elke week op zoek naar een breinvriendelijk pareltje. Een les vol met breinvriendelijke elementen die zorgen voor een succesvolle les.
Deze week vond ik bij juf Marjan een werkvorm om nieuwsbegrip met meerdere teksten te oefenen.
Voorbereiding
Ter voorbereiding van de les zijn de teksten over de verschillende vulkanen apart op een blad geprint met op de achterkant het schema van opdracht 2 waarin informatie uit de tekst opgeschreven kan worden. Ook de complete tekst is voor de kinderen uitgeprint.
De les
Bij de A-tekst is de eerste tekst een algemene tekst over vulkanen. Juf Marjan start hier klassikaal mee. Daarna worden de kinderen in groepjes verdeeld. Per groepje krijgen ze een tekst mee. De groepjes gaan met deze tekst aan de slag. Ze moeten goed weten wat er in hun tekst staat. Als ze samen denken dat ze goed weten wat er in hun tekst staat, mogen ze hun tekst omdraaien en proberen de vragen over hun tekst in het schema te beantwoorden. Dit doen ze zonder in de tekst te kijken. Komen ze er niet helemaal uit mogen ze uiteindelijk wel even in de tekst kijken.
Bron: juf Marjan
Als alle groepjes klaar zijn met het lezen en invullen van de tekst, komt de klas weer bij elkaar en gaan ze klassikaal verder. Elk groepje gaat aan de klas vertellen wat de antwoorden zijn die in hun schema staat, zodat alle kinderen hun hele schema in kunnen vullen. Dit mogen ze op een manier doen die ze zelf hebben bedacht.
De belangrijkste breinvriendelijke strategieën
Samenwerken
Het brein is een sociaal orgaan en is gericht op samenwerking. Samen iets doen geeft plezier, je brein maakt de geluksstofjes endorfine en serotonine aan. De leerlingen praten dan ook veel meer over de lesstof, waardoor de leerlingen de stof beter onthouden.
Emotie
Iets leren en onthouden gaat gemakkelijker als er emoties bij betrokken zijn. Bij emoties komen er neurotransmitters, dopamine en adrenaline, vrij die zorgen dat het geleerde beter beklijft en gemakkelijker wordt opgeroepen. In de hersenen zijn er grofweg twee emotiesystemen: een angstsysteem en een beloningssysteem. Het eerste systeem zorgt ervoor dat we pijn vermijden. Het beloningssysteem zorgt juist voor toenaderingsgedrag. Naar ervaringen die iets opleveren ga je onderzoekend of nieuwsgierig op af.
Nieuwsbegrip doen op deze manier levert iets op voor de kinderen. Aan de ene kant van het blaadje staat de tekst, aan de andere kant de vragen. Het blaadje met de tekst mag pas worden omgedraaid als ze denken dat ze goed weten wat in de tekst staat. Pas dan mogen de vragen beantwoord worden. Hebben ze de tekst goed begrepen of niet? De les is een beetje spannend, maakt nieuwsgierig. Een beetje stress bevordert het leren.
Een andere uitdaging vindt plaats aan het einde van de les. Elk groepje mag aan de klas vertellen wat de antwoorden zijn die zij gevonden. Zijn de antwoorden goed? Ook hier zit weer een spannend element in.(niet té spannend, omdat de antwoorden samen gevonden zijn).
Breintip van Manon
Een eenvoudig toe te passen breintip is om de kinderen (beperkte) keuzemogelijkheid te bieden. In de werkvorm van juf Marjan mogen de kinderen hun schema aanvullen op een manier die ze zelf hebben bedacht. Meer autonomie zorgt ook weer voor dopamine; het brein staat open voor de omgeving, is creatiever en zorgt voor meer gerichte aandacht.
De link naar de werkvorm van juf Marjan vind je hier: